Kołatanie serca w nocy: jak wysoki może być puls podczas snu?
Zaktualizowano 04. lutego 2025
Przyspieszone tętno w nocy może być niepokojące, ale kiedy podwyższony puls możemy rzeczywiście nazwać kołataniem serca i jak wysoki powinien być puls podczas snu? Z medycznego punktu widzenia podwyższone tętno podczas snu niekoniecznie jest sygnałem alarmowym, ale w najgorszym przypadku może być związane z poważnym stanem zdrowia. Jeśli kołatanie serca występuje często w nocy lub towarzyszą mu objawy takie jak zawroty głowy, ból serca, pocenie się, duszność lub nudności, należy natychmiast wezwać lekarza pogotowia ratunkowego – mogą to być oznaki zawału serca. Tętno może jednak również naturalnie wzrastać podczas snu.
Tętno podczas snu: możliwe przyczyny podwyższonych wartości
Każdy, kto regularnie monitoruje swoje tętno podczas snu, na przykład za pomocą trackera snu, powinien wiedzieć, że niespokojne fazy snu – takie jak fazy snu REM związane ze snami – mogą być również odpowiedzialne za zwiększone tętno podczas snu. Napięcie psychiczne, takie jak stres lub niepokój, może również powodować kołatanie serca w nocy. Również brak płynów, kofeina, a także spożywanie alkoholu i narkotyków mogą powodować zwiększone tętno podczas snu.
Termin „tętno” odnosi się do liczby impulsów lub uderzeń na minutę, a konkretnie liczby skurczów komorowych na minutę. Jest to zmienna ilościowa. Z drugiej strony rytm serca jest zmienną jakościową, którą można opisać jako normalną, dysrytmiczną lub arytmiczną.
Kołatanie serce staje się szczególnie niebezpieczne, gdzy jest spowodowane chorobą wieńcową, arytmią lub niewydolnością serca. Z kołataniem serca w nocy są również często związane choroby płuc, zaburzenia tarczycy i zmiany hormonalne. Ze względu na liczne i czasami bardzo niebezpieczne przyczyny, w przypadku przyspieszonego tętna podczas snu zawsze należy się skonsultować z lekarzem.
Jaki jest normalny puls podczas snu?
Kiedy mówimy o wartościach orientacyjnych lub normalnych, zawsze mówimy o tętnie w stanie spoczynku. Ponieważ ciało zwalnia w nocy, tętno podczas snu jest, z wyjątkiem fazy snu REM, ogólnie wolniejsze.
Tętno spoczynkowe to tętno mierzone po przebudzeniu, w stanie absolutnego relaksu. Poleca się mierzenie tętna zaraz po przebudzeniu.
Osoby uprawiające sport mają często wytrenowane serce i mogą zasadniczo mieć niższe tętno niż przeciętny człowiek. Dzieje się tak, ponieważ serce pracuje lepiej i potrzebuje mniej uderzeń, aby dostarczyć wymaganą moc. Średnie tętno spoczynkowe zależy również od wieku:
- niemowlęta → 90 do 160 uderzeń na minutę
- małe dzieci → 100 do 120 uderzeń na minutę
- starsze dzieci i młodzieć → 80 do 100 uderzeń na minutę
- dorośli → 60 do 80 uderzeń na minutę
Widzimy więc, że tętno jest najniższe, gdy serce jest w pełni rozwinięte, a zatem najbardziej wydajne. Wraz z wiekiem tętno może nieznacznie wzrosnąć i, w zależności od kondycji fizycznej, przekroczyć wartość referencyjną dla dorosłych.
Jeśli tętno osoby dorosłej przekracza 100 uderzeń na minutę to mamy do czynienia z tachykardią. Jeśli tętno wynosi poniżej 60 uderzeń na minutę to mówimy o bradykardii. W czasie snu tętno może spaść poniżej 60 uderzeń na minutę, jednak nie jest to powód do niepokoju.
Jak mierzyć tętno?
Do pomiaru tętna nie potrzebujesz specjalnych urządzeń pomiarowych. Puls możesz zmierzyć w łatwy sposób, umieszczając dwa palce na tętnicy szyjnej na 15 sekund. Policz uderzenia i pomnóż tę liczbę przez 4 – w ten sposób uzyskasz liczbę uderzeń na minutę.
Łatwiejszy jest pomiar za pomocą czujnika tętna. Jeśli chcesz rejestrować tętno przez dłuższy czas, również podczas snu lub uprawiania sportu, to będziesz potrzebować pulsometr, który może ci wszędzie i zawsze towarzyszyć. Pulsometry i monitory tętna są dostępne w wielu różnych wersjach.
Szczególnie popularne wśród sportowców ze względu na ich dokładność i wygodę są pasy piersiowe, które mierzą tętno i wysyłają tak zebrane dane do odbiornika. Istnieje również cała gama smartwatchy i bransoletek, które można wygodnie nosić na nadgarstku i które, oprócz wielu innych funkcji, mierzą tętno i wykrywają kołatanie serca podczas snu.
Jak obniżyć tętno?
W celu zmniejszenia palpitacji serca, w poważnych przypadkach lekarze mogą stosować różne leki. Najbardziej znane należą do kategorii blokerów receptorów beta, które są nazywane po prostu beta-blokerami.
W mniej poważnych przypadkach pomóc mogą domowe środki na bazie głogu, waleriany (kozłka lekarskiego) czy cynamonu. Szybką ulgę w nocnych palpitacjach serca mogą również przynieść niektóre ćwiczenia oddechowe: wdech przez 5 sekund, a następnie wydech przez 5 sekund, tj. sześć oddechów na minutę. W zmniejszeniu tętna w dłuższej perspektywie mogą pomóc sporty wytrzymałościowe, takie jak nordic walking, pływanie czy jazda na rowerze.
Jak niskie może być tętno w nocy?
Przez większość czasu tętno podczas snu jest niższe niż w ciągu dnia, a nawet niższe niż tętno spoczynkowe. Podczas gdy tętno spoczynkowe osoby dorosłej powinno wynosić od 60 do 80 uderzeń na minutę, tętno podczas snu może spaść do 45-55 uderzeń na minutę. U bardzo wysportowanych osób może spaść jeszcze bardziej, ponieważ serce pracuje lepiej i dlatego potrzebuje mniej uderzeń. Tylko podczas fazy snu REM tętno może naturalnie wzrosnąć podczas snu.
Dlaczego tętno wzrasta podczas snu?
Wzrost tętna jest całkiem normalny podczas faz snu REM związanych z marzeniami sennymi. Co więcej, tętno podczas snu powinno być niższe, niż tętno w ciągu dnia, a nawet niższe, niż tętno spoczynkowe. Nocen kołatanie serca może być wynikiem stresu, nadmiernego spożycia kofeiny i alkoholu, a także poważnych chorób. Dlatego nocne kołatanie serce należy zawsze skonsultować z lekarzem.
Czy sen jest dobry dla serca?
Tak, regularne wysypianie się ma pozytywny wpływ na zdrowie serca. Różne badania wykazały, że niewystarczająca ilość snu zwiększa ryzyko zawału mięśnia sercowego i innych chorób serca. Potrzebną ilość snu można określić samemu w stosunkowo łatwy sposób.